Veel kinderen zijn gevoelig voor prikkels van beweging, kleur, geluid, geur en noem maar op. We hebben het er regelmatig over een prikkelarme omgeving te creëren met rust in de atmosfeer. Het bureautje wordt opgeruimd en de tas weggehangen. We weten ook dat het gebruik van beeldschermen en gamen beperkt moet worden vanwege de prikkels. Maar hoe zit het met die vaak voorkomende vorm van prikkelgevoeligheid, waar minder aandacht voor is? Deze observeer ik regelmatig en deze wordt veroorzaakt door het gedrag van de volwassenen. Zij kunnen namelijk intensief de aandacht van een kind opeisen en verwachten daar een onmiddellijke respons op.
Als we naar een spreker luisteren kunnen we daar impulsief snel of reageren. Een spreker uit de Verenigde Staten is gewend aan een snel reagerend publiek. In Nederland komen deze sprekers meestal met de grap dat er maar 2 of 3 mensen instemmen met wat zij zeggen, omdat zij grotere respons verwachten. Natuurlijk is het gaaf als mensen zich verbinden door te reageren, maar de vraag is of het werkt dit meteen impulsief te doen. Is een impulsieve reactie wel een werkelijke reactie? Vaak als we impulsief snel hebben gereageerd, denken we later tijdens een rustmoment nog eens terug aan wat er is gezegd en zijn we het er niet meer zo mee eens als op het moment dat we voor het eerst hoorden.
Welke leerstijl een kind heeft is belangrijk. Een doener zal sneller reageren dan een denker. Waar de denker het nodig heeft om de knoop in het denken door te hakken en te gaan starten, heeft de doener het nodig om verwerkingstijd te nemen. Als volwassenen mogen we wat meer geduld hebben als we iets van kinderen vragen. Geef hen de tijd los te komen van waar ze met hun gedachten zijn, associaties te bouwen en werkelijk vanuit hun binnenste ongeforceerd te reageren.
Moeten ze je aankijken om beter te kunnen luisteren? Het is bewezen dat aankijken vooral effect heeft op degene die praat, die heeft het gevoel dat er niet geluisterd wordt. Observaties tonen echter aan dat kinderen die rondkijken meer instructies opvolgen dan kinderen die aankijken. Continue iemand aankijken, je oog richten op iets is namelijk afleiding, een extra grote prikkel die in de weg zit. Als je boeiend spreekt en hun aandacht vangt door het interessant te brengen, dan zullen de kinderen je regelmatig aankijken afwisselen met regelmatig rondkijken. Rondkijken betekent dat de processen van binnen gaande zijn. Als je daarbij verwerkingstijd geeft, zullen meer kinderen respons geven. Geef ze de vrijheid ongestoord te verwerken.
Lees deze blog ook op: Amersfoort Samen – Prikkelgevoeligheid.